Agenda

In het kader van Hartje Nijmegen is in 2023 aan bewoners, ondernemers en bezoekers van de binnenstad gevraagd wat zij graag zouden willen zien in de binnenstad om de stad nog mooier, levendiger en aantrekkelijker te maken. Er bleek een veel geuite wens voor meer kunst in de stad, om die reden realiseerde RUIS in opdracht van de Gemeente Nijmegen twee kunstwerken in het Kerkegasje. RUIS nodigde Lopulissa en Nijskens uit om een voorstel te doen waarin cultuur en natuur elkaar ontmoeten en een kunstwerk te maken dat iets zegt over de winkelpanden die achter de muur en raampartij schuilen.

Kyra Nijskens – Metamorphosis in Disguise

Kyra Nijskens (1997, Meersen NL)
onderzoekt de wisselwerking tussen traditionele en digitale technieken. Verspreid over vier lange panelen verbeeldt Nijskens het concept van metamorfose. Ze laat zich hiervoor inspireren door patronen uit zowel de mode als de natuur. Want zoals de natuur transformeert kunnen mensen door kleding een andere uitstraling aannemen.

In Metamorphosis in Disguise vertelt Nijskens een verhaal dat op een poëtische manier verbanden legt tussen mode en natuur, mens en dier. Ze is geïnspireerd door patronen uit de mode zoals panter- of camouflageprint, en door de patronen op vlindervleugels, de manieren waarop dieren zich aanpassen aan hun omgeving door middel van camouflage maar ook juist heel kleurrijk voor de dag kunnen komen. Nijskens maakt een vergelijking tussen deze verschijningsvormen van dieren en insecten en de kleding die mensen dragen om een andere gedaante aan te nemen of hun uiterlijk te veranderen.

Nazif Lopulissa – Readers become writers

Nazif Lopulissa (1991, Tiel NL)
maakt schilderijen en sculpturen waarin hij persoonlijke verhalen en verschillende schildertradities samenbrengt. Hij gebruikt technieken en materialen uit autobiografische contexten om over culturele grenzen heen te communiceren. Op een grote raampartij verwerkt Lopulissa op de achtergrond van een jungle objecten die je in een winkelstraat tegen kunt komen.

Voor Readers Become Writers verzamelde Lopulissa alledaagse voorwerpen die je in een winkelstraat kunt tegenkomen, zoals servies, een paar schoenen, een parfumflesje, armband of kledingstuk. Op de achtergrond van een jungle laat de kunstenaar door het gebruik van bleekmiddel de restruimte van deze voorwerpen achter. Door dit materiaal te gebruiken en voor deze verbeeldingstechniek te kiezen, laat hij zien hoe herinneringen vervagen en verdwijnen. Net zoals verhalen in de loop van de tijd veranderen en migreren.

Vanaf de Broerstraat ga je door de onderdoorgang naast nummer 52 naar de achterkant van de winkels. De kunstwerken van Kyra Nijskens en Nazif Lopulissa zijn hier de komende jaren te zien.

Inklappen ⭡

Binnen de muren van de Honigfabriek in Nijmegen, waar ooit tarwezetmeel, soepen en vermicelli en onlangs nog bier werd geproduceerd, worden in 2025 nieuwe kunstwerken gebrouwen. In afwachting van de renovatie van de panden waar later dit jaar RUIS en Rosie’s hun definitieve plek zullen vinden, openen non-profit tentoonstellingsruimte RUIS en galerie Rosie’s alvast een tijdelijke broedplaats voor kunst en experiment. 

Het voormalige Honig-terrein is volop in ontwikkeling. De fabriek is leeg, maar rondom de panden wordt gewerkt aan stadsontwikkeling door bouwvakkers, architecten en aannemers. In deze context maakt RUIS een tentoonstellingsprogramma dat reageert op de bouwput waarin de tentoonstellingsruimte zich bevindt en de veranderende omgeving en thematisch als vertrekpunt neemt.

Dit programma draait om slopen en opbouwen, arbeid, bouwmaterialen en workwear. De kunstenaars die RUIS uitnodigt, laten zien hoe de fysieke sporen van de Honigfabriek – zoals de oude structuren, materialen en functies – samenkomen met de huidige transformatie van het terrein. Ze tonen kunstwerken die reflecteren op de sporen van de geschiedenis van industriële arbeid, de huidige bouwprocessen en de nieuwe stedelijke identiteit die hier ontstaat.

Inklappen ⭡

Reflecterende jassen, stalen neuzen en vooral fel oranje veiligheidshesjes kenmerken het beeld van workwear op de bouwplaats: kijk uit, hier wordt gewerkt! Deze specifieke tint oranje, bekend als safety orange, werd rond de jaren vijftig ontwikkeld als waarschuwingskleur. De onnatuurlijke felheid van het oranje zorgt ervoor dat het ‘krachtiger en helderder’ op het brein overkomt, met een alarmerend effect. Opvallend, want nog geen eeuw geleden bestond werkkleding op de bouw vooral uit katoenen overalls en stevige laarzen. 

Met de komst van synthetische materialen zoals nylon en een groeiend bewustzijn voor veiligheid op de werkvloer, werd safety orange opgenomen in de kledingvoorschriften. Naast de toepassing van deze opvallende kleur, werden er reflecterende banen op de werkkleding gestikt die pas in het donker zichtbaar worden wanneer deze worden belicht. De kleding van bouwvakkers toont daarmee een visueel contrast tussen zichtbaarheid en onzichtbaarheid – een thema dat voorbij de kleding zelf gaat en dieper doorwerkt in de waardering van het beroep zelf. 

Kunstenaars Kika Perben, Ioanna Mitza en Jelle van Kuilenburg zijn gefascineerd door deze opvallende kleur en reflecterende workwear. De felgekleurde kleding, in contrast met de grijze omgeving van een bouwplaats, symboliseert op het eerste gezicht vooral het ruwe, fysieke karakter van het werk. Maar wie zich niet af laat schrikken door deze alarmerende kleur en beter kijkt, ziet juist een wereld van precisie en vakmanschap: de herhalende bewegingen, de verfijnde handelingen – het zijn deze details die de aandacht van deze kunstenaars trekken. De ambachtelijkheid van bouwvakkers blijft vaak ongezien, tenzij iemand stilstaat om te kijken, dan lichten de sporen van hun arbeid op.

RUIS deelt de tentoonstellingsruimte met Rosie’s Gallery. De gallerie reageert met een solo-expositie van Mees van Rijckevorsel op de tentoonstelling Safety First.

Inklappen ⭡

Op zaterdagavond 14 juni host RUIS het evenement Nagalm: een avond waarin geluid, ruimte en beleving samenvloeien tot een zintuiglijk geladen totaalervaring, reagerend op onze tentoonstelling. Tijdens deze eerste editie van Nagalm bij RUIS, reageren drie Nijmeegse geluidskunstenaars – Vlinderjongens, Rick Sanders en nobuka – op de expositie Safety First én op de unieke klankarchitectuur van onze tentoonstellingsruimte: een voormalige brouwerij waarin zelfs de ketels nog aanwezig zijn.

Wat is Nagalm?

Iedere ruimte heeft een galm – een akoestische signatuur die vaak wordt weggefilterd zodat we elkaar beter kunnen verstaan. Maar wat gebeurt er als je die galm juist centraal stelt? Nagalm nodigt kunstenaars uit om te werken met (en tegen) de akoestiek van bijzondere ruimtes. Geen podium, geen hiërarchie: bij Nagalm zit je tussen de speakers, naast de kunstwerken, of waar jij denkt dat het klinkt.

Nagalm is een initiatief van Vlinderjongens en wordt georganiseerd rondom wisselende exposities. Elk event wordt ontwikkeld als reactie op zowel de fysieke ruimte als de actuele tentoonstelling. Dit is de eerste editie bij RUIS waarvoor drie geluidskunstenaars letterlijk en figuurlijk reageren op de tentoonstelling Safety First, die draait om de kleur oranje als symbool voor veiligheid en gevaar. Hoe klinkt oranje? En hoe beweegt geluid door een ruimte waarin veiligheid zelf is gereduceerd tot sculpturale en kleurintensieve vormen?

Line-up

Vlinderjongens

Een live-act die balanceert tussen dystopisch en lieflijk, tussen sinusgolven en oversturing. De naam doet denken aan fladderende lichtheid, maar hun sets kunnen even goed neerdalen als een dreiging. Verwacht een turbulente performance waarin emotie en techniek in conflict én harmonie zijn.

Rick Sanders

Rick werkt met modulaire synthesizers en maakt zelfgenererende soundscapes waarin ambient, ruis en experiment samenkomen. Zijn werkwijze is intuïtief en gelaagd; bij Nagalm reageert hij live op wat hij in de ruimte ervaart, zonder vaste structuur. Een performance die ontstaat in het moment, tussen installatie en improvisatie.
nobeat.nl

nobuka

Onder deze naam maakt Michel van Collenburg warme, analoge ambientmuziek gebaseerd op field recordings – geluiden uit de wereld buiten de studio. De rauwe, lo-fi benadering sluit naadloos aan bij het thema veiligheid, bouw en infrastructuur. Verwacht een performance met punkattitude in ambientvorm: kwetsbaar, hard, troostrijk.
michelvancollenburg.com / Instagram

Wanneer? 

Zaterdag 14 juni 2025, 19:30–22:30 uur

Programma
19:30 – Deuren open
20:00 – Start performances
22:30 – Einde

Locatie: RUIS, Waalbandijk 14-D, Nijmegen
Toegang is gratis. De bar is open voor drankjes.

Inklappen ⭡