Agenda

In het kader van Hartje Nijmegen is in 2023 aan bewoners, ondernemers en bezoekers van de binnenstad gevraagd wat zij graag zouden willen zien in de binnenstad om de stad nog mooier, levendiger en aantrekkelijker te maken. Er bleek een veel geuite wens voor meer kunst in de stad, om die reden realiseerde RUIS in opdracht van de Gemeente Nijmegen twee kunstwerken in het Kerkegasje. RUIS nodigde Lopulissa en Nijskens uit om een voorstel te doen waarin cultuur en natuur elkaar ontmoeten en een kunstwerk te maken dat iets zegt over de winkelpanden die achter de muur en raampartij schuilen.

Kyra Nijskens – Metamorphosis in Disguise

Kyra Nijskens (1997, Meersen NL)
onderzoekt de wisselwerking tussen traditionele en digitale technieken. Verspreid over vier lange panelen verbeeldt Nijskens het concept van metamorfose. Ze laat zich hiervoor inspireren door patronen uit zowel de mode als de natuur. Want zoals de natuur transformeert kunnen mensen door kleding een andere uitstraling aannemen.

In Metamorphosis in Disguise vertelt Nijskens een verhaal dat op een poëtische manier verbanden legt tussen mode en natuur, mens en dier. Ze is geïnspireerd door patronen uit de mode zoals panter- of camouflageprint, en door de patronen op vlindervleugels, de manieren waarop dieren zich aanpassen aan hun omgeving door middel van camouflage maar ook juist heel kleurrijk voor de dag kunnen komen. Nijskens maakt een vergelijking tussen deze verschijningsvormen van dieren en insecten en de kleding die mensen dragen om een andere gedaante aan te nemen of hun uiterlijk te veranderen.

Nazif Lopulissa – Readers become writers

Nazif Lopulissa (1991, Tiel NL)
maakt schilderijen en sculpturen waarin hij persoonlijke verhalen en verschillende schildertradities samenbrengt. Hij gebruikt technieken en materialen uit autobiografische contexten om over culturele grenzen heen te communiceren. Op een grote raampartij verwerkt Lopulissa op de achtergrond van een jungle objecten die je in een winkelstraat tegen kunt komen.

Voor Readers Become Writers verzamelde Lopulissa alledaagse voorwerpen die je in een winkelstraat kunt tegenkomen, zoals servies, een paar schoenen, een parfumflesje, armband of kledingstuk. Op de achtergrond van een jungle laat de kunstenaar door het gebruik van bleekmiddel de restruimte van deze voorwerpen achter. Door dit materiaal te gebruiken en voor deze verbeeldingstechniek te kiezen, laat hij zien hoe herinneringen vervagen en verdwijnen. Net zoals verhalen in de loop van de tijd veranderen en migreren.

Vanaf de Broerstraat ga je door de onderdoorgang naast nummer 52 naar de achterkant van de winkels. De kunstwerken van Kyra Nijskens en Nazif Lopulissa zijn hier de komende jaren te zien.

Inklappen ⭡

Wat gebeurt er wanneer een machine zich losmaakt van zijn functie en een eigen leven begint te leiden?

In de kunstpraktijk van Yip Stals krijgen objecten zoals meetlatten, gereedschap en mechanische onderdelen een nieuw bestaan. Ze worden niet langer gebruikt waarvoor ze ooit bedoeld waren, maar door de kunstenaar losgemaakt van hun oorspronkelijke functie. Daarvoor kijkt Stals naar de mogelijkheden die liggen in het materiaal: welke ritmes ontstaan er wanneer materialen gaan bewegen, reageren of samenwerken? Hoe zit iets in elkaar? Wat zijn de verbindingen? Door onderdelen uit elkaar te halen, opnieuw te verbinden en in beweging te brengen, ontstaan sculpturen met hun eigen karakter.

Zijn fascinatie groeit uit kleine observaties: een onverwachte beweging van een machine, een object dat anders reageert dan verwacht, de klanken die ze kunnen maken. Zulke bewegingen ziet Stals niet alleen in door mens gemaakte objecten; ook in de natuur herkent hij vergelijkbare ritmes. Zoals ronddraaiende esdoornzaadjes die doen denken aan dalende miniatuurhelikopters. Ze tonen dat beweging niet enkel een technisch principe is, maar ook een poëtisch kan zijn. 

Hoewel de sculpturen die uit dit soort observaties voortvloeien doen denken aan machines, hebben deze kunstwerken geen praktische functie. Ze zijn voor Stals juist een reactie op een wereld die steeds sneller, complexer en efficiënter wordt. In een samenleving waarin alles op productiviteit gericht lijkt, zoekt Stals naar manieren om ruimte te maken voor spel, vertraging en verwondering. Dit doet hij door zowel mechanische als decoratieve elementen te verweven in zijn kunstwerken. Hij toont de mechaniek, de motoren, scharnieren en verbindingen van zijn sculpturen openlijk, want er is geen reden om te verbergen hoe iets werkt. Zijn sculpturen tonen hoe iets functioneert, zonder iets te willen bewijzen. Ze bieden een tegenbeweging: waar machines gericht zijn op vooruitgang, zoekt Stals naar een vorm van beweging die vertraagt, ademt en in harmonie is met haar omgeving. 

De kunstenaar ziet kinetiek als een onderzoeksmethode om die dynamiek van zijn omgeving te begrijpen. Door beweging te laten ontstaan met zijn sculpturen, verkent hij de relaties tussen objecten, zwaartekracht en ritme. De bouwplaats waarin RUIS zich momenteel bevindt vormt voor tentoonstelling Swoosh, Clang, Bzzz, The Machinery Says een belangrijke inspiratiebron. De titel verwijst naar de ritmes en klanken van draaiende motoren, slijpmachines, hijskranen en vallend metaal: geluiden die de tentoonstellingsruimte de afgelopen maanden hebben omringd.

Bouwplaatsgeluiden hebben een eigen muzikaliteit en de machines die gebruikt worden op de bouwplaats hun eigen choreografie. Vaak herken je in de kunstwerken van Stals dan ook onderdelen van machines die ontworpen zijn om iets op te bouwen. Een meetlat – hoe statisch deze op het eerste gezicht ook lijkt – kan zich door zijn ogen plots ontvouwen als een bloem en de arm van een machine verandert in een ademend organisme. 

In deze werken gaat het niet om controle, maar om momentum: het moment waarop iets in beweging komt en blijft bewegen. De sculpturen activeren én vervreemden, met als doel mensen anders te laten denken over het oorspronkelijke gebruik van de objecten waaruit de sculpturen zijn ontstaan.

Inklappen ⭡